Tips & Trucs

Het ligt zo voor de hand, maar niet iedereen doet het. Bewaar alle uitgeknipte recepten uit tijdschriften en kranten bij elkaar in een handige, mooie doos of (voor de iets georganiseerdere types onder ons) een ordner. Liefst onderverdeeld in mapjes met categorieën die jij zelf het handigst vindt, zoals bijvoorbeeld voorgerechten, hoofdgerechten, nagerechten. Of bijvoorbeeld kip, vis, pasta, et cetera. Die stapel recepten blader je gewoon af en toe eens door als je niet weet wat je moet eten. Gegarandeerd inspiratie binnen 5 minuten.

Trakteer jezelf op een mooi notitieboek en schijf daarin je all time favorites. De recepten die je al meerdere keren gemaakt hebt en die echt een succesnummer zijn. Vaak maak je een lekker gerecht een tijdje achter elkaar, totdat je er genoeg van hebt. Maanden of zelfs jaren later moet je er ineens weer aan denken, maar verrek, hoe maakte je het ook alweer? Juist omdat je het recept ooit kon dromen, heb je het niet goed opgeschreven, of is het knipsel zoekgeraakt. Maar gelukkig heb je je boek nog! Maak er iets moois van, plak er plaatjes bij, maak tekeningen, of voeg zelfs de foto toe van het diner. Schrijf vooral al je eigen kleine tips en varianten erbij die je in de loop der tijd hebt uitgevonden. Dat levert meteen ook een leuk tijdsbeeld op voor later: oude succesrecepten die je nu toch echt nooooit meer zou maken (kiwi in de sla…). Variant: bundel alle succesrecepten die je van anderen hebt gekregen, uiteraard met naam erbij (Noesja’s kip, mama’s groentensoep, et cetera).

Borrelfeestjes zijn vaak zo suf. Iedereen hangt rond met een drankje in de hand, degenen die elkaar kennen klitten bij elkaar, maar de algehele mix blijft uit, waardoor je als gastheer of -vrouw de hele avond wanhopig in het rond rent om iedereen gedag te zeggen, aan elkaar voor te stellen en van een refill te voorzien. Waarom maak je er niet een etentje van? Dat hoeft met wat voorbereiding helemaal niet zo ingewikkeld te zijn, en heeft legio voordelen: jouw heel diverse vriendenkring leert elkaar aan tafel makkelijker kennen, het eten zorgt op z’n minst voor een eerste gespreksonderwerp én er zijn geheid minder afbellers op het laatste moment. Zeg van tevoren dat de stelletjes niet naast elkaar mogen zitten, en dat mannen & vrouwen om en om moeten. Of bedenk zelf een zorgvuldige tafelschikking en zet naamkaartjes neer. Je kunt ook halverwege de avond ‘changez’ roepen om de boel weer eens op te schudden. Een ander idee om de gasten verder te laten integreren: bedenk een variant op een bekend gezelschapsspel, zoals Triviant, Hints of Pictionary. Men heeft wat te doen plus hilariteit verzekerd .

Het leven is al saai genoeg. Maak van je etentjes mini-happenings door bijvoorbeeld vooraf een thema te bedenken, en stuur bijpassende uitnodigingen. Een paar ideeën:

• Singlefeest met uitnodiging in de vorm van een contactadvertentie uit de krant
• Herfstfeest met uitnodiging vol herfstblaadjes. En dan natuurlijk ongegeneerd je huis volhangen met denneappels en beukenootjes (zet de buurkinderen maar aan het werk).
• Italiaans feest met grote pannen pasta. Met een uitnodiging met wat gedroogde spaghetti die je vastplakt door de uitnodigingskaart te bedekken met een laagje doorzichtig plakplastic.
• Feest met een kleurenthema: allemaal witte, rode of groene gerechten (met bijbehorend gekleurde uitnodiging, en wellicht zelfs dresscode). En rond Koningsdag of één of ander WK natuurlijk een oranje diner. Wat zijn er allemaal voor oranje ingrediënten…? Hmm, meer dan je denkt!

Schuif je meubels aan de kant en maak eens één hele lange tafel door je hele kamer heen. Schuif verschillende tafels tegen elkaar, ook tuintafels en behangtafels kunnen van pas komen. Of leg een oude deur op twee schragen (voor weinig geld te koop bij bijvoorbeeld IKEA). Je kunt ook een eenmalige kleine investering doen door een grote MDF-plaat op de gewenste maat te laten zagen bij de houthandel. Twee schragen eronder, of twee kleine tafeltjes (wel even vastschroeven), en klaar is kees.

Met een tafelkleed erover zie je er niets meer van en lijkt het op één lange tafel. Heb je niet zo’n groot tafelkleed? Probeer het eens met (witte) lakens (makkelijk heet wassen na afloop!). Of ga naar de markt, daar kun je voor een habbekrats stof per strekkende meter kopen in elke gewenste kleur. De gebruikelijke breedte van 1.40 meter is meestal precies goed, waardoor je de lange zijdes van de stof niet hoeft te zomen. De korte zijdes (de afgeknipte uiteinden) houden het makkelijk een avond vol, maar om rafelen in de was tegen te gaan kun je ze beter even omzomen. Nog makkelijker is om ze opnieuw af te knippen met een kartelschaar. Of koop genoeg stof zodat je ze na elke wasbeurt gewoon weer even recht bijknipt…

Niet genoeg servies? Je zult verbaasd zijn hoeveel je eigenlijk hebt wanneer je alles bij elkaar zet wat je onderin de kast hebt staan. Of leen wat bij buren of kennissen, want allerlei stijlen door elkaar kunnen juist heel leuk zijn! Je kunt natuurlijk ook elke gast zelf een bord laten meenemen. Hetzelfde geldt voor bestek en stoelen. En anders kun je in de Gouden Gids zoeken naar horeca-verhuurbedrijven. Daar kun je voor weinig geld een heleboel spullen bij elkaar lenen, van servies en bestek tot klapstoelen en reusachtige pannen.

Er moet meer buiten gegeten worden! Wat Italianen in televisiecommercials kunnen, kunnen wij ook! Maak ook van doordeweekse dagen een klein feestje door met mooi weer onmiddellijk naar buiten te verkassen. Je kunt natuurlijk beginnen met barbecuen in de tuin of op het balkon (van jezelf of de buren), desnoods op een eenmalige wegwerpbarbecue van Blokker. Maar organiseer ook eens een picknick in het park, in de duinen (eerst lekker doorheen fietsen natuurlijk) of aan de waterkant (er naartoe in een romantisch wiebelend roeibootje). En als het blijkt te regenen: gewoon op een kleed op de grond in je eigen woonkamer. Vriendinnen over de vloer voor de jarige? Hup, stop je cake, taart en koekjes in een picknickmand, vul je thermosflessen met verschillende theesoorten en hang een briefje op de voordeur dat je om de hoek in het plantsoen zit. Wees creatief!

De oven is de mooiste uitvinding aller tijden. De redding in nood van de nijvere thuiskok. En dan bedoel ik nadrukkelijk geen magnetron: die is wel geschikt voor losse klusjes, maar koken kun je er niet mee. Wel met een oven, of het nu een electrische, gas, combi- of heteluchtoven is. Ideaal wanneer je gasten hebt, want na een korte voorbereiding doet hij (zij?) al het werk terwijl jij gezellig aan tafel kunt blijven zitten.

Dat ziet er voor je bezoek ook veel relaxter uit dan iemand die met verhit hoofd alleen maar in de keuken in pannen staat te roeren. Maar ook wanneer je in je eentje bent is een oven reuze handig: schuif alles erin, zet de kookwekker en ga lekker de krant lezen of het journaal kijken. In feite ben je dan slechts een kwartiertje aan het koken, en een half uurtje aan het ontspannen. Ideaal toch? Een kookwekker is erg aan te bevelen, want anders loop je het serieuze risico dat je de hele boel vergeet en zodra je iets gaat ruiken is het meestal al te laat. P.S. Weet je niet wat er allemaal kan met de oven of heb je niet genoeg ovenrecepten? Dan is er Handboek Oven.

Gerechten als soepen, sauzen en eenpansgerechten kosten net zoveel tijd wanneer je ze voor één persoon maakt of voor bijvoorbeeld vier. Maak dus altijd een dubbele of zelfs driedubbele hoeveelheid, en doe de rest in handzame bakjes met precies de hoeveelheid voor één of twee personen (je kunt beter desgewenst twee kleine bakjes ontdooien, dan een grote, en de helft weg moeten gooien, want opnieuw invriezen is geen goed idee). Stickertje erop met naam gerecht, datum en aantal personen, en hup de vriezer in. Geen maanden laten staan, maar een paar weken kan makkelijk.

En wanneer je dan weer eens moe thuiskomt, niks in huis hebt en niet naar de winkel wilt, voilà, lang leve je vriezervoorraad. Ontdooien in de magnetron (of, ingeval van een vooruitziende blik) de avond tevoren alvast uit de vriezer halen en rustig in de koelkast laten ontdooien. Opwarmen in magnetron, oven of pan, afhankelijk van het soort gerecht. Gerechten met bladerdeeg nooit opwarmen in de magnetron, dan wordt het taai. Taart gemaakt en je hebt deeg over? Verdeel het over een vorm of kleine vormpjes en vries het in. De volgende keer heb je in een handomdraai een vers taartje!

Een goede voorraad is het halve werk. Zorg dat je een basisvoorraad aanlegt van veelgebruikte spullen en handige ‘lekkermakers’:

• Hardware: Olijfolie, azijn (balsamico en een gewone), kappertjes, augurkjes (liefst die kleine zure Franse), mosterd, mayonaise, sambal
• Software: uien, knoflook, Spaans pepertje, room, parmezaanse kaas (aan een stukje is veel lekkerder dan kant-en-klaar geraspt), bouillonblokjes, blik gepelde tomaten.
• Bakspul: Suiker, bloem, eieren (een cake of taart is dan zo gepiept!)
• Kruiden en specerijen: peper en zout uit de molen, kerrie, paprikapoeder, chilipoeder, gemberpoeder, kaneel, ketoembar (oftewel gedroogde koriander, van bijvoorbeeld Conimex)
• Verse tuinkruiden: zie Truc 4
• Drank maakt veel gerechten extra lekker: restjes wijn (wel in de koelkast bewaren, of bewaar de miniflesjes uit het vliegtuig), sherry (oosterse touch), Noilly Prat (licht zoetige smaak, heerlijk in sauzen of risotto), cointreau of amaretto (toetjes).
• Vriezer: bladerdeeg (voor snelle borrelhapjes, quiche of taartjes), ijsklontjes, verse kruiden (zie Truc 4), halfje wit casinobrood (voor toast, bovenop de uiensoep of met geitenkaas uit de oven), ijs (bij toetjes uit de oven). Bij een grotere vriezer kun je ook denken aan een doosje gamba’s (supersnel diner), een zak zeevruchten (idem, bij wat snelle pasta).
• Maak je eigen persoonlijke succesvoorraad (zie voor recepten elders op deze site):
  • Pesto: snel gemaakt, en in een glazen pot onder een laagje olijfolie blijft het enkele weken goed en het geeft een geweldige persoonlijke touch aan heel veel gerechten. (bewaar alle glazen potjes die je tegenkomt!).
  • Jam (niets geeft zoveel voldoening als een doos prachtig rijp fruit kopen op de markt en er je eigen jam van maken)
  • Taartdeeg in de vorm(pjes) in de vriezer: vulling erin en hup de oven in.
  • Groenten in olie: geroosterde paprika’s, gedroogde tomaten
  • Fruit: vijgen in port, perziken op siroop

Het leven is eigenlijk ondenkbaar zonder verse kruiden. Zelfs de saaiste gerechten fleuren op van wat verse groene blaadjes. Doe al die stoffige glazen potjes met gedroogde basilicum de deur uit en begin met tuinieren op kleine schaal. En ‘geen plek’ is nauwelijks een excuus te noemen, want verse kruiden nemen erg weinig ruimte in. Zet een paar potjes in je keuken, in potten of een langwerpige bak op je balkon of (als je een tuin hebt) plant ze in de volle grond gezellig in een hoekje bij elkaar. Kruiden die je bijna elke dag kunt gebruiken: tijm, rozemarijn, basilicum, (platte) peterselie en bieslook. En voor gevorderden is er ook nog koriander, salie, oregano, munt, citroentijm, knoflookbieslook en lavas (alias maggikruid: heerlijk in de soep!).

Potjes in de keuken houden het over het algemeen niet zo lang vol. Maar het staat natuurlijk wel erg gezellig, van die fleurige en geurige plantjes. Bieslook en basilicum doen hun best, maar tijm vindt het bijvoorbeeld al snel te warm: hij gaat weliswaar flink groeien, maar de jonge scheuten hebben kraak noch smaak.

Wat je ook nog kunt doen is losse bosjes kopen en fijngehakt bewaren in de vriezer. Dit werkt het beste bij ‘zachtbladige’ kruiden als peterselie, dille, koriander, bieslook en lavas. Minder goed bij ‘hardbladige’ types als rozemarijn en tijm. Basilicum laat zich evenmin goed invriezen, de blaadjes worden zwart en gaan anijsachtig ruiken. Dan kun je er maar beter pesto van maken!

Knip of hak de kruiden fijn (probeer ook eens de keukenschaar, peterselie kun je bijvoorbeeld heel makkelijk fijnknippen in een kopje) en doe ze in kleine plastic doosjes. Bijvoorbeeld doorzichtige doosjes van salades, olijven of de afhaaltoko, dan kun je meteen zien wat erin zit, en hoeveel nog. Plak er een stickertje op met de naam van het kruid, en je grijpt nooit mis.

• Aardappelschilmesjes: om van alles en nog wat mee te snijden, mits scherp natuurlijk
• Scherp kartelmesje: voor brood, tomaten, sinaasappels, of zelfs het aansnijden van hartige taarten
• Keukenschaar: voor het knippen van tuinkruiden, maar ook reepjes kipfilet, gerookte zalm, ontbijtspek…
• Koekenpan: liefst een degelijke grote zware, waar je je hele leven mee voort kunt, die er na 1 keer al zwartgeblakerd uitziet waarna er nooit meer iets in aanbakt (echt, ze bestaan!). Nooit afwassen met sop!
• Grilpan: om vlees of vis heel mager te grillen, maar ook om snel heerlijke groenten te grillen
• Steelpan: voor sauzen, maar ook om in te frituren
• Braadslee: van lichtgewicht aluminium (nooit in de afwasmachine doen!), dat geleidt het beste. Voor alle soorten vlees en vis, maar ook lasagna of aardappelgratin.
• Vergiet: voor het uit laten lekken van groenten, aardappels, pasta, fruit
• Fijne zeef: om bloem te zeven voor de taart, maar ook om makkelijk restjes gevulde soep weg te kunnen gooien
• Theezeefje: handig voor het afspoelen van kappertjes, maar ook voor het mooi fijn strooien van cacaopoeder of poedersuiker
• Bakpapier: vetvrij papier zodat je ovengerechten niet vastplakken aan de bakplaat (in tegenstelling tot aluminiumfolie). Die bakplaat hoef je dan ook meteen minder vaak schoon te boenen
• Aluminiumfolie: om restjes mee te bewaren, om vlees warm te houden dat uit de pan even moet rusten , om ovengerechten die te hard dreigen te gaan wat af te remmen, om heerlijke ovenpakketjes mee te maken
• Keukenpapier: om van alles & nog wat af te drogen en overtollig vet mee op te zuigen.
• Bakbonen: een pak droge bonen om (zoete of hartige) taartbodems blind mee te bakken zodat ze knapperig blijven ondanks een natte vulling
• Spatel: handig om pannen, kommen, schalen goed mee leeg te maken
• IJsbolletjestang: voor ijs, maar ook voor bijvoorbeeld aardappelpuree: het oog wil ook wat
• Tang: om vlees of groenten mee om te kunnen draaien in de pan of oven (zodat je er niet in hoeft te prikken)
• Ovenhandschoenen: tja, handen verbranden is zonde
• Grote rasp: voor kaas, komkommers, wortels, courgettes etc
• Minirasp: voor citroen- of sinaasappelrasp, verse nootmuskaat, of kleine beetjes in het algemeen
• Staafmixer: om in een handomdraai soepen en sauzen mee te maken
• Mixer: vooral handig bij nagerechten en gebak, zeker als je niet van onnodig vieze vingers houdt
• Keukenwekker: dan kun je ongestoord iets anders gaan doen terwijl bijvoorbeeld de oven voor je aan het werk is
• Weegschaal: zeker als je vaak bakt een uitkomst, zelfs al is het maar een heel kleintje
• Boterkwastje: voor het invetten van braadsledes en bakvormen. Maar dan wel een goede, waar niet steeds de haren uitvallen…
• Rolladetouw: een stukkie touw komt altijd van pas in de keuken
• Pureeknijper: de allerluchtigste aardappelpuree die je ooit geproefd hebt
• Garde: kloppen van vinaigrette, maar ook tegen klontjes in de saus
• Diepvriesdozen: allerlei bakjes om kleine porties in te kunnen vriezen (zie ook Truc 2)
• Bakvormen: een cake is zoveel leuker als tulband, springvormen zijn reuze handig (ook voor hartige taarten) en een grote geribbelde vorm komt van pas als er veel taartliefhebbers in aantocht zijn
• Papieren cakevormpjes: om in 10 minuten even snel cakejes te maken

Ga af en toe shoppen in Frankrijk! Sowieso op de terugweg na de vakantie, maar waarom ook niet eens als dagtochtje tussendoor? Langs de doorgaande weg naar Parijs via Lille, bij de allereerste afslag (nummer 17) na de Belgisch/Franse grens staat een hypermarché van Auchan. Tweehonderd meter yoghurt! Twaalf soorten gerookte zalm! Zeven kleuren wc-papier! Je kijkt je ogen uit. Ga eerst gezellig lunchen in het mooie oude centrum van Lille, laad vervolgens de auto vol met heerlijkheden bij Auchan, en dan terug naar huis. Zo gepiept, lekker geluncht, leuk tochtje gemaakt (muziekje erbij, of een vrolijke cabaret-CD, of een complete opera waar je anders nooit geduld voor hebt), en voor maanden weer lekkere dingen in huis (zie ook truc 2).

Typisch lekkere dingen om mee te nemen:

• olijfolie (ook varianten met basilicum of rozemarijn)
• azijn (met frambozen!)
• mosterd (à l’ancienne, of met dragon; estragon)
• cornichons (kleine zure augurkjes)
• Franse kaasjes natuurlijk
• zoutjes (verrassend ander assortiment dan bij ons)
• aperitiefhapjes uit de koeling (ansjovisjes in marinade)
• voorafjes uit de koeling (gerookte plakjes eendeborstfilet of mooie porties visterrine)
• (mini-)blini’s, lekker met tarama of gerookte zalm (en een kloddertje zure room)
• yoghurt en andere toetjes (extra pure chocolademousse…) in honderden smaken in eenpersoonsbakjes
• dikke crème fraîche (heerlijk bij warme appeltaart)
• kant & klaar taartdeeg in ronde vorm (bladerdeeg of pâte brisée: ‘gewoon’ deeg voor hartige of zoete taart)
• koekjes (flinterdunne amandelkrullen, luxe lange vingers voor tiramisu of charlotte)
• wijn natuurlijk, en champagne
• water met bubbels, in mooie flessen (bijv. Badoit, staat reuze feestelijk op tafel)

Et cetera, et cetera. Kijk en geniet! Alternatief dichterbij: de supermarkten van Delhaize in België.