Een boek vol snelle, kleurrijke Indiase recepten van onze geliefde bakplatendiva. Plus een recept van kedgeree (oftewel kitchrie), dat lekkere rijstgerecht met ei en vis, maar dan in een verrassende uitvoering. Want het is kookboekenweek!

Toegegeven, ik wilde deze week wijden aan Nederlandse kookboeken van eigen bodem, maar Rukmini Iyer glipte er toch tussendoor, met haar nieuwe kookboek India Express. Maar ze voelt als heel erg ‘van ons’, want nergens anders ter wereld zijn haar bakplaatboeken zo’n eclatant succes als in dit kouwe kikkerlandje.
Ze heeft de bakplaat nog niet helemaal afgezworen, maar wilde het zo langzamerhand (begrijpelijk) wel eens over een andere boeg gooien. Het werd een boek over haar Indiase roots, geïnspireerd op de culinaire treinavonturen van haar ouders, die ook allebei volop in beeld komen. Al geeft ze wel vaak een heel eigen (lees: versimpelde) draai aan de recepten. En dat maakt alles lekker maakbaar voor de gewone thuiskok. India Express is bij uitstek een boek voor iedereen die niet goed weet waar te beginnen bij de Indiase keuken. Die is nogal veelomvattend, en ook nogal uitgebreid met allerlei specerijen, maar de ingrediëntenlijstjes vallen in dit boek gelukkig enorm mee. Bovendien legt Rukmini precies uit welke specerijen je echt in huis moet hebben, en waar het allemaal voor dient.

De meeste van de 75 recepten zijn vegetarisch of vegan, maar vis komt ook vaak voorbij, want zoals ze zelf al uitlegt in de inleiding, ‘je kunt moeilijk een boek vullen met authentieke Bengaalse gerechten zonder vis’. En gelukkig maar, want juist die visrecepten zien er heerlijk uit. Een zeer compleet boek met werkelijk van alles en nog wat. Van knapperige kaaskoekjes tot verschillende soorten chai. Van minipizza’s op naanbrood tot uiteraard allerlei soorten curry’s . En ja hoor, toch ook een hoofdstuk bakplaatgerechten, pfjoew, gelukkig. Volop exotische gerechtnamen om op te oefenen (thaenga arachu kozhambu, anyone?), al staat gelukkig vaak de vertaling eronder.
Niet al te veel werk, want dat ‘express’ uit de titel slaat dus zowel op de treinreis als op ‘snel klaar’.

Grappig zijn de fusion-gerechten, zoals Zuid-Indiase roerbak met bimi en (toch echt heel Franse) puy-linzen. Een theelepel chilivlokken geeft het gerecht een flinke kick, maar hou je van milder eten, dan mag je het van haar ook bij een half theelepeltje houden. Ook leuk: achterin staan allerlei menu-suggesties, om een complete Indiase avond (of brunch) te organiseren.

De stijl van fotograferen is hetzelfde gebleven: simpel van boven. Geen uitgebreide styling (glaasjes, bestek, kommetjes, losse ingrediënten), hooguit regelmatig twee verschillende kleuren ondergronden, in een keurige rechte streep. Wederom een zeer kleurrijk, vrolijk boek.

RECEPT: Kedgeree oftewel Kitchri

Kedgeree is een van mijn favoriete rijstrecepten, maar Rukmini maakt hem (uiteraard) net weer anders dan ik altijd doe. Ze legt ook uit dat het gerecht eigenlijk Kitchri heet, wat de basis vormde voor de Anglo-Indiase kedgeree uit Kolkata. Het wordt traditioneel gegeten tijdens de moesson, wist ik ook niet. Een eenvoudig eenpansgerecht waar je volgens de moeder van Rukmini in een hevige regenbui tenminste niet voor naar buiten hoeft, want rijst, linzen, aardappels en een ui heb je altijd wel in huis. Rukmini doet er ook gerookte makreel bij en, wat chique, snelle erwtjes met chili-gemberboter.

Nodig voor 4 personen:

BASIS
1 el boter of ghee
1 ui, in dunne ringen
5 cm verse gember, geraspt
200 g basmatirijst, afgespoeld
100 g rode linzen, afgespoeld
350 g aardappels, geschild, in blokjes van 1 cm
800 ml groentebouillon
4 biologische eieren (M)
250 g gerookte makreel, in vlokken verdeeld

VOORRAADKAST
1 laurierblad
1 tl komijnzaad
1 volle tl gemalen komijn
½ tl kurkuma
1 el neutrale of olijfolie
zeezoutvlokken

VOOR DE ERWTJES
60 g boter of ghee
5 cm verse gember, geschild, fijngesneden
1 tl chilivlokken
200 g erwtjes uit de vriezer, ontdooid

Smelt voor het maken van de kitchri de eetlepel boter in een grote pan op matig vuur. Voeg als de boter heet is het laurierblad en komijnzaad toe, laat 30 seconden sissen, doe de uienringen erbij en fruit 10 minuten op matig-laag vuur, tot de ui goudbruin is en knapperige randjes krijgt; roer af en toe. Schep 2 eetlepels van de uienringen in een schaaltje en zet apart. Voeg de gemalen komijn, kurkuma en geraspte gember toe aan de ui in de pan en roerbak 1 minuut. Voeg de rijst, linzen, aardappels en bouillon toe, breng aan de kook, leg er een goed sluitend deksel op en laat 20 minuten zacht koken. Maak intussen de erwtjes: laat 60 gram boter smelten in een grote koekenpan. Voeg als de boter heet is de fijngesneden gember en chilivlokken toe. Laat 2-3 minuten op matig vuur sissen, tot de gember goudkleurige randjes krijgt. Voeg de erwtjes en 1 theelepel zeezoutvlokken toe en verwarm 1 minuut. Schep de botererwtjes door de kitchri zodra die gaar is en voeg zout naar smaak toe. Verhit de olie in de koekenpan van de erwtjes en bak de eieren zoals jij ze lekker vindt. Dien de kitchri op met vlokken gerookte makreel, gebakken eieren en de achtergehouden uienringen.

Boekinfo:
Rukmini Iyer, India Express – 75 vega(n) en visrecepten voor elke dag, uitgeverij Becht, ISBN 9789023017004, € 24, 99

Dit was de laatste aflevering van een serie ter ere van de Kookboekenweek 2022. Zie ook de andere kookboeken: Een tafel vol, Altijd borreltijd, Tofu, Boekoe Kita Green en India Express.