Ik wou het eens hebben over verbitterballen, het heuglijke feit dat je alles wat je aan restjes eten tegenkomt kunt transformeren tot bitterbal. Met verbazingwekkend lekker resultaat, gratis en voor niks. Ik wilde het eerst verkrokettéren noemen, maar dat bekt minder lekker. Voor je het weet gaan mensen verkrokétteren zeggen, en dat klinkt als bar en boos, terwijl het juist gaat om een liefdesverklaring (verkrokettéren) aan het knapperige korstje.
Het basisprincipe van de bitterbal is: zacht en smeuïg van binnen, knapperig krokant van buiten. Dat contrast, dat zorgt voor klein geluk bij elke hap. Dat geldt voor de bitterbal en de kroket, maar ook voor bijvoorbeeld de bamischijf of de nasibal. Aardappelkroketjes, viskoekjes, bieterballen, groentefritters allemaal idem dito. En vergeet ook vooral supplí niet, risottoballetjes die bij ons thuis altijd de reden zijn om expres te veel risotto te maken.
Juist nu, nu in coronatijd elk bezoek aan de supermarkt een onhandig anderhalvemetergeschutter is geworden, is het wel zo prettig als je zo min mogelijk boodschappen hoeft te doen. Dat komt goed uit, dat was altijd al mijn principe. Ik gooi zelden eten weg, want overal kun je nog wel wat lekkers van maken. Eén van de meest dankbare methodes is dus het verbitterballen van kliekjes. Je belangrijkste wapen in de strijd is panko. Knapperig Japans broodkruim, elke supermarkt heeft het tegenwoordig. Niet te vergelijken met fabriekspaneermeel, dat is gruizig en gelijkmatig, dat geeft niet dat lekker knapperige korstje. Dan kun je beter zelf oud brood malen, ook dat geeft een fijn onregelmatig (lees: krokant) effect.
Concreet voorbeeld. Ik had van de week een restje bloemkool mac&cheese over. Opnieuw hetzelfde eten, daar had ik geen zin in, dus ik bedacht om het te verbitterballen. Ik stortte de koelkastkoude klont op een snijplank en hakte de boel (vooral de bloemkoolroosjes en noten) wat kleiner. Voegde zout en cayennepeper toe en een bups peterselie en bieslook die ik nog had, want als je bitterbal-achtigen niet hoog op smaak brengt, zijn ze vaak saai en flauw. Vervolgens boetseerde ik er platte balletjes van. Waarom platte? Die bakken veel makkelijker dan perfect ronde ballen. Daarna haalde ik ze afwisselend door losgeklopt ei en panko. Even op laten stijven in de koelkast en dan bakken. Invriezen kant trouwens ook prima, wel liefst laten ontdooien voor het bakken
Dat bakken hoeft niet in een frituurpan, liever niet zelfs, want dit soort kliekjesknutselbitterballen vallen snel uit elkaar. Dan kun je beter een (hoge) koekenpan nemen met een flinke laag olie, zeg 1 cm. Goed heet laten worden, in de pan deponeren, en nu geduld. Niet alsmaar bewegen, maar na 2 minuten omdraaien en de andere kant bakken. Even laten uitlekken op keukenpapier en klaar ben je.
Glaasje wijn erbij en je hebt een puike borrelhap of voorgerecht of – met een salade erbij – zelfs hoofdgerecht. Gratis en voor niks.
Nog meer handige ideeën om lekker te koken zonder extra boodschappen? Dan moet je mijn kookboek Slim koken zonder pakjes & zakjes hebben. Het ideale corona-kookboek. Want juist met dit boek maak je elke dag heerlijke gerechten van álles wat je in huis hebt.