Minder dan de helft van de Nederlanders gelooft dat de voedingsindustrie de waarheid spreekt. Dat heb ik niet uit mijn grote duim, dat staat in een heus rapport van een onderzoek dat de levensmiddelenindustrie zelf heeft laten houden. En de rest van de Nederlanders? Heeft die wel alle vertrouwen? Of waren dat allemaal kweenie’s en geenmenings? Ik heb mijn best gedaan om de 70 pagina’s van het onderzoek (getooid met de geforceerd gezellige titel ‘Spreek Smakelijk’) door te ploegen, maar dat kon ik er niet in ontdekken.
Duidelijk wordt wel dat het helemaal niet wil boteren tussen de belangrijkste industrie van ons land en de consument. Maar vind je het gek, door gesjoemel met paardenvlees, gedoe met plofkippen, vanochtend in het nieuws alweer iets met zieke zalm. En niet te vergeten onduidelijke informatie op de verpakking over e-nummers, geur- en smaakstoffen en conserveringsmiddelen. Waarna emotionele roeptoeters op sociale media het volgens de onderzoekers het allemaal nóg erger maken.
De consument (lees: u en ik) krijgt er in het rapport ook van langs. Zo hebben wij bij het boodschappen doen de hinderlijke neiging om het achterste pakje uit de rekken te plukken vanwege de langere houdbaarheidsdatum. Dat is vals spelen! Dan moet de supermarkt de boel vooraan namelijk straks weggooien! Het moet toch niet gekker worden dat je bestraft wordt voor je efficiënte burgerzin.
Wél een hout snijdend argument is dat de consument de mond vol heeft over dierenwelzijn en duurzaamheid en eerlijke handel, maar zodra er kipfilet dient te worden aangeschaft, regeert de portemonnee en gaat de goedkoopste in het mandje. Kijk, als we dáár met z’n allen nu eindelijk eens mee op zouden houden, dan is het met die hele plofkippenindustrie binnen no time afgelopen.
Lang verhaal kort: wat o wat is de aanbeveling van het onderzoek? De levensmiddelenindustrie moet beter met de consument in gesprek gaan om het vertrouwen te versterken. Ja hoor, daar hebben we ‘m weer. De dialoog. Lees: de domme consument moet het gewoon beter uitgelegd krijgen. Precies dezelfde reactie als bij ‘het vinkje’. Een mislukt project om consumenten ‘gezondere’ en ‘bewustere’ keuzes te laten maken. Na tien jaar is de conclusie onvermijdelijk dat er aan het systeem geen touw valt vast te knopen, maar de industrie vindt dat wel prima want juist door de lekker vage associatie van ‘een vinkje zal wel goed wezen’ is het uitstekend voor de verkoop. Dus is de conclusie níet weg ermee en laten we iets beters verzinnen. Nee, de conclusie is: we moeten het beter uitleggen aan de consument.
Kijk levensmiddelenindustrie, zo gaat het natuurlijk nooit wat worden met dat onderlinge vertrouwen. Wat ik u brom.
De consument zit helemaal niet te wachten op praten met de levensmiddelenindustrie. Die wil gewoon goeie, eerlijke spullen zonder gedraai en gesjoemel. Dus geen Unox kipnoedels waar niet eens een kip overheen gevlogen is. Of een pak water van Chrystal Clear met op de verpakking een sinaasappel en een mandarijn, terwijl er hooguit 20 druppels in zitten. Zomaar twee voorbeelden uit een recente uitzending van Tros Radar, waar dezelfde Philip den Ouden van rapportinitiatiefnemer FNLI hilarisch ijzerenheinig de producten bleef verdedigen. Gevolg van de uitzending? De noedels blijven kipnoedels heten en nee, er komt nog steeds geen kip in maar het pláátje van de kip verdwijnt van de verpakking. De waterfirma daarentegen ziet het probleem niet en past niks aan.
Als uitsmijter nog wat grappige feitjes uit het onderzoek:
50% van de Nederlanders wil gezonder eten, maar 75% voldoet niet aan de richtlijnen voor gezonde voeding. Ach ja, niets menselijks is ons vreemd.
94% laat zich leiden door ‘smaak’, wat ik persoonlijk hoogst ongeloofwaardig vind als je ziet hoeveel mensen pakjes en zakjes kopen met hun universele zoetzoutmuffe hatsekidee-smaak, of het nu gaat om Thaise nasi, Mexicaanse taco’s of Griekse kofta. Als de consument wat kritischer zou worden en beter zou proeven, zou het supermarktlandschap er heel anders uitzien.
Nou, nog eentje dan: 89% vindt alles rondom trends in voeding en gezondheid maar verwarrend. Tegelijkertijd is 82% er naar eigen zeggen ongevoelig voor terwijl 20% het juist wel leuk vindt om zich erin te verdiepen. Dat zullen u en ik wel wezen.
Ik wens u allen een smakelijk leven en vooral veel gezond verstand.