Toegegeven, ik dacht altijd dat een cruise maken iets voor bejaarde Amerikanen was. Tot ik laatst Jonnie en Thérèse Boer tegenkwam op de Ms Eurodam. Die zijn helemaal om. ‘Er werd net beneden een hele pallet kreeften naar binnen getakeld!’ roept Thérèse. En een lyrische Jonnie voegt daaraan toe: ‘Ik denk dat je aan boord van een cruiseschip de beste gastvrijheid hebt die er bestaat. Het ontbreekt ze niet aan personeel, dat is 1 op 2, en ze zijn erop getraind om al je voorkeuren te onthouden.’
600 pallets
De Holland Amerika Lijn (tegenwoordig Holland America Line) heeft nog altijd een magische klank. Intussen hebben ze 15 schepen, allemaal met Nederlandse namen. Deze, de Eurodam, is de een na laatste aanwinst, met 900 bemanningsleden op 2104 passagiers. De even enthousiaste als aimabele hotelmanager Stan Kuppen, volgens zijn naambordje al 20 jaar in dienst, geeft een uitgebreide rondleiding door een van de immense keukens, die hij nota bene ‘vrij klein’ noemt. Beneden, waar we helaas niet komen, is de nog veel grotere productiekeuken met koelcellen vol 600 pallets eten. Daar zullen die kreeften wel rondhangen.
Geen pakjes & zakjes
Alles wordt hier zelfgemaakt. ‘Geen poedertjes!’ bezweert Kuppen, ‘je mag met me mee naar achteren, maar je vindt nergens pakjes of zakjes’. En overal hangen foto’s van gerechten, zodat iedereen weet wat de bedoeling is. De saladebar kent tien dressings, ‘naar keuze apart of erover’, wat mij een tegemoetkoming lijkt aan de Amerikanen. Toch is de clientèle intussen erg veranderd. Op Europese bestemmingen is nog maar de helft Amerikaan. De andere helft dus nog wel, maar alla. En de gemiddelde leeftijd, ook zo’n vooroordeel, is gedaald van 73 naar 55
Geen dienbladen
Eigenlijk draait alles op zo’n megaschip om de logistiek. Alleen de aantallen zijn al overweldigend. Per week gaan er op de Eurodam 23.000 eieren doorheen, 62.000 kilo verse groenten en 450 flessen bubbels. Groot probleem is natuurlijk het afval – nee, dat verdwijnt niet in zee. Duurzaamheid is het credo. Door extreem scheiden, recyclen en fijnmalen is dat intussen tot bijna nul gereduceerd. Nu alleen de gasten zelf nog in het gareel houden. Maar ook daar is over nagedacht. In de diverse restaurants zijn de porties verkleind en bij het zelfbedieningsrestaurant zijn de dienbladen vervangen door borden. Dat scheelt een slok op een borrel.
Kooktheater
Er blijkt zelfs een heus kooktheater te zijn, waar tijdens elke cruise verschillende kookdemonstraties gegeven worden, die ook in de eigen hut op tv te bekijken zijn. Vandaag geven de firma’s eigen opperchefkok Rudi Sodamin samen met Jonnie Boer een demonstratie. Nu blijkt waarom Boer hier rondwandelt, hij zit in de culinaire adviesraad. Tot nu toe staan een aantal van zijn gerechten al op de cruisemenukaart, maar dat moeten er veel meer worden. Terwijl Boer zijn bril tot twee keer toe in de saus laat vallen, geeft de olijke Sodamin tips voor thuis: ‘Nooit nerveus worden als je gasten krijgt voor het eten. Als ze gaan klagen, nodig je ze gewoon nooit meer uit. Have fun!’
Vega versus ganzenlever
Bij de lunch vertelt Sodamin dat alle vis die geserveerd is duurzaam is, maar dat de definitie van duurzaam voor de Europeanen anders is dan voor de Amerikanen. Hij betrekt zijn vis het liefst van kleine vissers, die weten wat ze doen, maar dat is niet altijd mogelijk. Het wachten is op de volgende stap: biologisch vlees. En vrije-uitloopeieren, die wil hij ook graag. En de grootste trend aan boord? Vegetarisch en veganistisch. Hij heeft zojuist een compleet nieuw vegetarisch menu van 22 gerechten geïntroduceerd. Wat niet wegneemt dat er ook altijd ganzenlever aan boord is, want ‘klanten vragen erom, ze betalen veel geld voor een cruise en dan is het niet aan mij om te bepalen wat ze niet mogen eten’.
Zo. En toen ging de scheepstoeter en werd ik het schip vriendelijk doch beslist weer afgebonjourd, want de reis ging verder naar Kopenhagen en nee, ik mocht niet mee. Jammer hoor.