Bartje bidt niet voor bruine bonen. Weet ik zelfs, ook al is hij van ver voor mijn tijd. Nou ja, niet echt natuurlijk, Bartje is een fictief Drents jongetje, beroemd geworden door de boeken van Anne de Vries maar vooral door de televisieserie uit begin jaren ’70. Ik zie het zo voor me: moeder heeft een pan bonen stukgekookt en op borden geschept, vader wil met z’n allen bidden voor het eten, maar Bartje kijkt verbijsterd naar die onappetijtelijke bruine berg op zijn bord en vertikt het. Zijn ‘Ik bid niet veur brune bonen’ is een gevleugelde uitspraak geworden, iconisch voor de kleine rebel die zich niet langer wenst te schikken in zijn lot.*
Stripboeken
Bidden voor het eten deden wij vroeger thuis ook, tot er wat mij betreft de klad in kwam. In dat hele geloof trouwens. In de kerk werden mijn broertje en ik zoet gehouden met stripboeken. Geen Donald Duck, haast ik mij hieraan toe te voegen, maar toepasselijk verantwoorde strips over Jezus. Maar het was onmiskenbaar het begin van het einde. Op een dag wilde ik echt niet meer mee naar de kerk, ze konden op hun hoofd gaan staan. Bidden voor het eten idem dito. Dus ik snap Bartje wel.
Brr, buinebonensoep
Zelf ben ik trouwens ook geen onverdeeld fan van bruine bonen. Ze zijn zo, tja, zo bruin? Saai? Degelijk? Braaf? Mijn moeder beweert bij hoog en laag dat ik als kind dol was op bruinebonensoep. Daar kan ik me helemaal niets van herinneren, en sterker nog, niks bij voorstellen. Bruine bonen in soepvorm? Brr.
Groene kidneybonen
Nee, dan flageolets: zachte groene boontjes waar ik helemaal verslaafd aan ben. Verfijnd van smaak, heel wat anders dan die boerse bruine bonen, en veel subtieler dan witte bonen. Vrij klein en ovaal, en kennelijk uitsluitend in blik verkrijgbaar, want ik ben ze nog nooit vers tegen gekomen. Die blikken zijn standaardrepertoire in Frankrijk, waar het culinaire gras zoals bekend altijd groener is, maar laatst kwam ik zowaar ook een blikje tegen in een Nederlandse supermarkt, met ‘groene kidneybonen’ erop. Hallelluja. Ze mochten meteen door de sla.
RECEPT Zomerse bonensalade met flageolets
Nodig:
1 groot blik (of twee kleintjes) flageolets (totaal ± 250 g)
250 g haricots verts
100 g zeekraal
50 g cashewnoten
1 bosje radijs
Vinaigrette:
1 eetl dijonmosterd
2 eetl wittewijnazijn
5 eetl olijfolie
1 grote sjalot
handje platte peterselie
zout & peper uit de molen
Vinaigrette: Klop mosterd, peper, zout en azijn in een grote kom door elkaar. Giet al kloppend de olijfolie erbij tot een dikke saus. Snipper de sjalot fijn, hak de peterselie en meng erdoor. Proef!
Salade: Blancheer de in tweeën of drieën gesneden haricots verts 4-5 minuten beetgaar in kokend water met zout. Doe de zeekraal in een zeef en giet de bonen erin af, zo krijgt de zeekraal ook net een tikkie garing, dat is genoeg. Meng allebei meteen door de vinaigrette. Spoel de flageolets af en laat uitlekken. Snij de radijsjes in plakjes of kwartjes en schep ook erdoor. Proef op zout en peper. Rooster de cashewnoten in een droge koekenpan met een drupje olie al omscheppend goudbruin. Laat afkoelen en strooi over de salade.
TIPS:
• Variatie: knoflook door de saus. Dille, dragon of bieslook in plaats van peterselie. Pistachenootjes of amandelen in plaats van cashewnoten.
• Van lezers kreeg ik intussen tips dat Turkse winkels vaak flageoletten in de diepvries verkopen. Ook zaad is (online) te bestellen, dan kun je de bonen zelf telen.
• Intussen kwam ik ook gedroogde flageolets tegen, gewoon in de Franse supermarkt. Kennelijk altijd overheen gekeken.
• In Frankrijk blijken ze zeekraal graag in te maken in het zuur, à la augurken. Heerlijke potjes zijn dat! Mocht je ze op vakantie een keer tegenkomen (tip: baai van de Somme), onverwijld inslaan.
*) NASCHRIFT:
Verschillende krantenlezers die het boek wél hebben gelezen corrigeerden mij. In werkelijkheid gaat het verhaal anders: aan Bartje was het prakkie beloofd dat zijn vader de vorige dag niet helemaal had opgegeten. Zijn moeder was die belofte kennelijk vergeten en sloeg geen acht op zijn protesten. Uit verontwaardiging weigerde Bartje daarop te bidden. (Overigens klinkt mij een prakkie eerlijk gezegd niet appetijtelijker in de oren dan een bord vol bruine bonen, maar dat is weer een heel ander verhaal natuurlijk.)
Recept en column (©: Koken met Karin) waren onderdeel van de zomerserie in dagblad Trouw (Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder).
Zie hier de complete serie:
Zing: Pasta alla Norma
Vecht: Gebrande Caesar salad
Huil: Uienbloem uit de oven
Bid: Bonensalade met flageolets
Lach: Yoghurtparfait met honing
Werk: Bietenwraps met doperwtenpuree
Bewonder: Pêche Melba-taart
Bewaar dit recept als pin op Pinterest:
Heb je al een boek? Naast ruim duizend recepten op deze website, heb ik intussen ook 18 kookboeken geschreven, vol recepten die níet online staan. Koop bij je lokale boekhandel of of bestel hier een gesigneerd exemplaar, met een persoonlijke boodschap naar eigen wens.