Een fototentoonstelling over eten, daar moest ik natuurlijk naartoe. Voedsel wordt al sinds mensenheugenis in beeld gebracht, maar lijkt sinds de komst van instagram helemaal alomtegenwoordig. Al gaan foto’s van eten vaak over zo veel meer dan eten alleen, zoals haarfijn wordt getoond tijdens de tentoonstelling ‘Feast for the Eyes’ in het Amsterdamse museum Foam. Niet overdreven groot, 4 kamers, in een uurtje gepiept, en je wordt er enorm vrolijk van.
De eerste kamer gaat over stillevens, met uiteraard klassieke voorbeelden uit de schilderkunst, maar dan dus gefotografeerd. Van ontroerend oud uit de begintijd van de fotografie tot brutaal modern. Mooi of lelijk? Ach, dat mag je zelf weten.Neem nou deze heerlijk foto uit een reclamekookboek van Ikea. Ik vermoed dat hier Kanelbullar gemaakt gaan worden? Met buitensporig veel kaneelstokjes, maar dat zal wel dichterlijke vrijheid van de fotograaf zijn?Dat staat er op het begeleidende bordje helaas niet bij. Terwijl de bordjes over het algemeen juist lekker veel uitleg geven, al heeft de overenthousiaste tekstschrijver zich her en der uitgeleefd op zinnen als ‘In de foto kan dan ook een subtiele feministische ondertoon worden gelezen, waarmee het de traditionele opvatting ondermijnt dat een foto alleen moet vastleggen.’
Ik zei het al: eten op een foto is nooit zomaar eten.
De volgende kamer gaat in op de rituelen rondom eten, of dat nu aan de eettafel is, al picknickend of ouderwets met het hele gezin rond de verjaardagstaart. Hè gelukkig, ook de treurig-hilarische foto’s van Martin Parr ontbreken niet. Ook hier weer overal pareltjes van de tekstschrijver zoals: ‘In deze serie bezwijken de culturele idealen van eten, vlijt, overvloed en het goede leven onder de mislukte belofte van menselijke technologie en succes’.
Je gaat het pas zien als je het doorhebt.
In deze zaal ook aandacht voor culturele identiteit in verband met eten, zoals dit gezinnetje in de keuken. Papa op kantoor, mama in een schort en twee snoezige kindertjes: zo ziet de welvaart er kennelijk uit. Ook grappig: tegenwoordig denken we bij ‘good eating’ eerder aan chiazaad en avocado dan aan rijkbesuikerde donuts.
In de laatste kamer, Playing with Food, wordt het, de titel zegt het al, helemaal een dolle boel. Maar zelf vond ik het zijkamertje misschien nog wel het allerleukste, met een selectie kookboeken uit allerlei landen.Sommige achter glas, andere om zelf doorheen te bladeren. Met als doldwaas hoogtepunt de receptkaarten van Weight Watchers aan de muur. Die knakworstenpudding! En leverpatépudding!De pêche melba met luipaard en van die vieze rode kersjes! Al die glibberige dingen met aspic!En ook overal al die overbodige frutsels! En dan die categorieën: ‘Convenience fish’ voor een uitgebreid knutselwerkje van blikzalm met veel mayo plus voor de gezelligheid een kist citroenen en een visnet. Ik kan daar uren naar kijken.
Ik kan niet anders zeggen: verrukkelijke tentoonstelling. Gaat dat zien. En vooral daarna ergens uitgebreid gaan lunchen. En foto’s maken, desnoods voor op instagram.
INFO:
Feast fort the Eyes – The Story of Food in Photograpy
Museum Foam
Keizersgracht 609, 1017 DS Amsterdam
Tot 3 maart 2019
Met Museumjaarkaart gratis (en anders € 15)
In het bijbehorende, ronduit hebberigmakende fotoboek staan trouwens nog veel meer foto’s dan er op de tentoonstelling hangen, plus nog veel meer uitleg.