In de documentaire Jiro Dreams of Sushi volgen we de 85-jarige Japanse meesterchef Jiro Ono, die in hartje Tokio het piepkleine restaurant Sukiyabashi Jiro runt. Maar ondanks de tien (!) zitplaatsen wél mooi drie Michelinsterren. Wat staat er op het menu? Sushi. En niet zomaar sushi, Jiro is zijn hele leven al bezig om de perfecte sushi te maken, maar naar eigen zeggen is hij er nog altijd niet. Het kan namelijk altijd beter.
Een bloedserieuze man met ijzeren zelfdiscipline en enigmatische glimlach die niks heeft met vakantie, en voorlopig nog niet denkt aan stoppen. Zijn oudste zoon Yoshikazu staat al jaren te popelen om de boel over te nemen – hij is intussen ook alweer vijftig – maar dat zit er zo te zien nog niet aan te komen. Jongste zoon Takashi runt daarentegen al jaren het tweede filiaal, dat een exacte kopie is van zijn vaders restaurant, maar dan in spiegelbeeld, want hij is rechtshandig en zijn vader linkshandig. Werkelijk overal is over nagedacht.
Allemaal perfectionisten bij elkaar, en dan heb ik het nog niet eens over de niet minder ernstige vishandelaren (leukste scène: hoe doe je een levende inktvis in een tasje) en rijstboer (‘Niet iedereen kan rijst koken’) die ook nog langskomen. Zonder uitzondering vrij onooglijke, soms zelfs ronduit morsige mannetjes die helemaal niks geven om geld (mind you, een etentje bij Jiro gaat vanaf 800 dollar, en als je een beetje dooreet, sta je na een kwartier weer buiten…), maar alleen maar elke dag bezig zijn met het beste van het beste. Is dat saai om naar te kijken? Nee! Dat levert een wonderschone film op.
Begeleid door stemmige klanken van Philip Glass maar ook soms een Tsjaikovski of een Mozart zie je lange vingers met een paar afgepaste bewegingen o zo sierlijk sushi maken. Soms wordt het beeld iets vertraagd, wat de elegantie alleen maar verhoogt. Ook het ballet van assistenten in de keuken is adembenemend fraai. Assistenten die eerst tien jaar moeten oefenen, daarna mogen ze pas een ei koken. En pas na een maand of drie, vier omeletten bakken, zo’n tweehonderd stuks, is de meester eindelijk tevreden. Het hoogste doel van al deze noeste werkers? ‘Shokunin’ genoemd worden, ambachtsman.
Prachtig. Gaat dat zien. Vanaf donderdag 31 mei in de bioscoop. Al durf je nooit meer zelf sushi te maken. Rijst koken trouwens ook niet.