Ik heb het hele weekend moeten bijkomen van de proeverij van afgelopen zaterdag. Met een man of 30 hebben we ten behoeve van de nieuwe editie van de Culinaire Almanak 2007 van Will Jansen circa 200 kant en klaarmaaltijden geproefd. In een bibberkoud leegstaand grand café in het schone Diepenheim was de fine fleur van proevend Nederland (waaronder chefkoks, vinologen, auteurs, bloggers, kookschoolhouders en amateurkoks) bijeen om geheel vrijwillig de meest vreselijke zaken voorgeschoteld te krijgen. Het viel waarachtig niet mee.

Will en zijn vrouw Anka renden af en aan met dampende bakjes om het hongerige panel van een schier eindeloze hoeveelheid testmateriaal te voorzien. Er stond vooral Hollandse pot op het menu. Veel stamppotten en AGV-tjes (aardappels-groente-vlees), maar ook vernederlandste zaken als bami, nasi en macaroni. De proefformulieren bevatten in te vullen categorieën als ‘ruikt als echte maaltijd'(zelden), ‘zoet’ (bijna altijd), ‘zout’ (viel zowaar mee), ‘bitter’ (soms), ‘zuur’ (vaak), ‘pittig/kruidig’ (helaas zelden), ‘vette smaak’ (ja!) en ‘bijsmaken’ (helaas). En natuurlijk het eindcijfer, variërend van 1 tot 7. Categorieën 1 en 2 waren favoriet. Slechts een niets-aan-de-hand-mihoen schopte het bij mij tot een 4.

Enkele dieptepunten wil ik u niet onthouden. Witlof’stamppot’ die eruitzag als een vaalgele vloeibare saus. ‘Vergetengroentenstamppot’, die overheersend smaakte naar boerenkool, terwijl er volgens de verpakking toch echt sperziebonen (9%), spinazie (9%), broccoli (7%) en prei (1%) zou moeten inzitten. Plus worst met rookspray. Een grote gezinsverpakking ‘Italiaanse’ macaroni bolognese (onheilspellend genoeg van het merk Orient Plaza) met knaloranje vettige smurrie waarin welgeteld 4 flintertjes wortel.

Een Iglo ‘Franse maaltijd’ met zompige aardappelpartjes, taaie reepjes vlees en fleurige wortel/doperwten (wat is daar trouwens Frans aan?) was weliswaar de enige maaltijd die bij benadering leek op de foto op de verpakking, hij smaakte helaas hardnekkig naar muf karton. Een AH stoommaaltijd zalm/broccoli zag er zowaar frisgekleurd uit (als één van de zeer weinige gerechten die dag) maar rook dermate zuur dat we er niet aan durfden te beginnen. Maar met stip het aller-allerergste gerecht was de hete bliksem, die door alle aanwezigen unaniem als ‘een bak kots’ werd omschreven.

‘Niet doorslikken hoor!’ had Will Jansen vooraf waarschuwend geroepen. Al die conserveringsmiddelen, levensgevaarlijk. Wellicht mede daardoor was er verrassend genoeg rond lunchtijd een run op de versgesmeerde broodjes. Rammelende honger! Nog verrassender: ondanks de treurnis van de dis, zat de stemming er goed in. De hilariteit nam in de loop van de dag alleen maar toe en vanaf elke tafel klonk regelmatig bulderend gelach bij het zien van weer een volgende culi-aberratie, zoals de saté op lollyformaat.

Conclusie: het is veel erger gesteld met de kant-en-klaarmaaltijden dan ik ooit had kunnen vermoeden. Vet, zoet en zonder kraak of smaak. Laat staan vitaminen. Dit kun je jezelf (en je gezin) niet aandoen. En toch schijnen er dagelijks (!) 4 miljoen van dit soort bakken over de toonbank te gaan. Verbijsterend, dat zoveel mensen dit zichzelf aandoen. (slechts een minieme greep uit het enorme aanbod)